O SECULO XIX EN GALICIA

En 1833 Galicia perdeu su representatividade como unidade administrativa e desapareceu a xunta do Reino de Galicia. Es aquí onde nacen as actuais catro provincias galegas que estructuran o territorio baixo administración do goberno central.Encuentrase neste siglo o primer surxemento dun movemento político que defendeu a Galicia por causa desta pérdida do poder. o pronunciamento de Miguel Solís levantou en armas a unha parte do exército en contra do réximen autoritario de Narváez. Foron derrotados na batalla de Cacheiras, o 23 de abril de 1846, e fusilados os supervivintes, coñocidos a partir de ahí como os Mártires pola Libertade o Mártires de Carral. o Rexurdimento supuxo unha tentativa culturalista da defensa da galleguidad posterior a esa tentativa política, o afianzamiento da conciencia da diferenciación cultural unido a un ideal político. Esto supuxo a recuperación da lengua galega como vehículo de expresión social e cultural. Desta época son escritores como Rosalía de Castro, Manuel Murguía, Manuel Leiras Pulpeiro o Eduardo Pondal, entre otros.